Tuinen als stapstenen
Veel tuinliefhebbers willen graag vogels en andere dieren in de tuin om de natuur sterker te ervaren. Maar als jouw tuin geïsoleerd ligt tussen allemaal versteende tuinen, zullen er weinig dieren op bezoek komen. Het is dus belangrijk dat tuinen stapstenen vormen voor de flora en fauna. Zo dragen ze bij aan de biodiversiteit en het ecologisch evenwicht.
Dat kan alleen als er in de tuin een natuurlijke basis is: hooguit 30 % steenbedekking en genoeg bijen- en vlinderplanten. Een waterelement als een klein vijvertje ( een oude teil kan al voldoende zijn) trekt insecten aan en daar komen weer vogels op af. Zo kun je een natuurlijke habitat in je tuin maken.
Als je voor je tuin of balkon planten aanschaft, denk dan vooral aan planten die het in onze omgeving goed doen en aan verschillende soorten die elkaar goed aanvullen. Kies ook voor wat bijen- en vlinderplanten en voor winterbloeiers.
Exotische planten die veel mest en water vragen zijn mooi, maar daardoor niet zo duurzaam.
Planten die in de volle grond staan, vragen minder water en verzorging als planten in potten. Op warme dagen kunnen potplanten erg dorstig zijn. Op een balkon heb je geen keuze, maar in een tuin wel.
Natuurlijk beheer en de stadsecoloog
Dit zijn enkele voorbeelden van tuinieren vanuit een ecologisch uitgangspunt.
Om de stadsnatuur te versterken zou de gemeente ook ecologisch moeten tuinieren, al heet dat dan officieel Groenbeheer of Groenvoorziening. Alle kleine stukjes natuur: plantsoentjes, bomen, bermen en parken zouden natuurlijk moeten worden beheerd. Als er aandacht is voor natuurlijke verbindingen, gaan ze functioneren als stapstenen voor de flora en fauna.
In verschillende gemeenten is al een stadsecoloog aangesteld om dit doel te bereiken.
Wat zou het goed zijn als er in Beverwijk een stadsecoloog wordt benoemd, die met deskundigheid en liefde voor de gemeentelijke tuin gaat zorgen.
Wil je meer ideetjes voor de nieuwe Groenvisie van Beverwijk?
Groene daken en muren
Een groen dak of een groene muur is niet alleen aangenaam om te aanschouwen, maar zorgt ook voor meer klimaatbestendigheid. De gebouwde omgeving wordt minder warm en groene muren/daken laten de lucht afkoelen, de dakbegroeiing neemt water op in te natte tijden en houdt dat langer vast in droge tijden. Bovendien vormen ze een natuurlijke isolatie van gebouwen, wat bijdraagt aan de energiebesparing. Groene daken zijn geliefd bij vogels, die graag hoog willen zitten en zo dragen ze ook bij aan de biodiversiteit.
Als je dit leest hebben groene daken en muren alleen maar voordelen. Er is één nadeel: ze zijn duur.
Er komen steeds meer gemeenten (en provincies) die subsidie verstrekken op groene daken of muren voor huizen en bedrijfs- en nutsgebouwen.
Waarom Beverwijk niet?
Bomenbeleid, Tiny Forests en biodiversiteit
Eén rij eiken, iepen of platanen in een straat staat misschien wel strak,maar wat gebeurt er bij een plaag? Juist, dat rupsje vreet met zijn kornuiten de hele rij kaal en weg moeten alle bomen.
Wat gebeurt er als je 3 soorten bomen om en om zet?
De rupsen die van eiken houden, klimmen niet buurman iep in. Dus stopt de plaag eerder. En als de ene boomsoort alsnog sneuvelt, houd je nog flink wat bomen over. Kortom: biodivers aanplanten van bomen is nodig ook in Beverwijk.
En laten we de bomen niet weghalen omdat de zonnepanelen te weinig licht krijgen, maar naar een andere oplossing gaan zoeken. Snoeien kan ook nog.
Verder moeten we in Beverwijk en Wijk aan Zee ter bevordering van de biodiversiteit blijven zoeken naar plekken waar kleine (voedsel)bosjes kunnen ontstaan (Tiny Forests). Bekijk ook de video onderaan deze pagina.
De steeds frequentere droge periodes maken uitgebreidere zorg nodig om bomen en struiken van voldoende water te voorzien.
Eetbare natuur en inheemse wilde planten
Langs een drukke straat zou ik het niet aanbevelen, maar er zijn genoeg andere plekken in het openbaar groen, waar vruchtbomen een prachtige en aangename aanvulling vormen. Voor kinderen is het educatief om te zien hoe de appels gewoon in de buurt aan een boom groeien. En van appeltjes rapen kun je ook een spel of een gymles maken.
Langzamerhand is men gaan beseffen dat elk kruid een plant is met zijn eigen betekenis en nut voor de natuur, ook inheems onkruid. Als we onkruid niet laten woekeren, is het een mooi stukje groen, b.v. in een boomspiegel. Wordt het te hoog of te breed? Haal dat wat van de plant af, maar vernietig niet alles. Dit geldt natuurlijk niet voor extreem woekerende exoten.
In de bermen laten de groenbeheerders de prachtige paardenbloemen en het geurende fluitenkruid sinds een aantal jaren staan. En dat levert mooie natuur op.
Deze wilde planten kunnen de stadsnatuur verrijken en een bron van voedsel zijn voor dier en zelfs mens!
Buurttuinen en geveltuinen
De gemeente Beverwijk heeft in de afgelopen jaren de inwoners die een geveltuin of een buurttuin wilden aanleggen, geholpen en daarvoor een aantal heldere spelregels opgesteld. Lees meer over dit beleid op onze pagina Buurtgroen.
Dit beleid is succesvol maar kan breder worden uitgedragen. Het faciliteren van het onderhoud van dit soort buurtinitiatieven (b.v. watervoorziening) kan actiever. En ook initiatieven voor Tiny Forests. Dit moet dus zeker in de nieuwe groenvisie terugkomen.
De economische waarde van groen
De kosten van het aanleggen en beheren van het groen zijn voor de gemeente hoog, maar daar staat tegenover dat ze ook relatief veel werkgelegenheid opleveren.
Met het oog op de klimaatverandering zal er meer in groen moeten worden geïnvesteerd, want als we niets doen, kost het ons uiteindelijk meer. De Japanse duizendknoop doet het bijvoorbeeld hier zo goed omdat het warmer is geworden. Het uitroeien ervan kost veel geld, maar het niet uitroeien ook.
Daarom stellen we voor dat er op een of andere manier in het gemeentelijk beleid zichtbaar wordt wat de economische waarde van het groen is. Het groenbeleid is geen ondergeschoven kindje meer maar een belangrijk uitgangspunt voor een duurzame samenleving.
Natuur- en milieueducatie voor een gezonde leefstijl
Voor kinderen is de natuur een levende leerschool, die van onschatbare waarde is voor het verdere leven. Het kind leert respectvol met zijn 
omgeving om te gaan en maakt kennis met een wondere wereld, waar het levenslang van kan blijven genieten en ontspannen.
Scholen maken veel gebruik van de gemeentelijke voorziening voor natuur- en milieueducatie in en vanuit Kinderboerderij De Baak.
Uit onderzoek is gebleken dat natuurbeleving erg gezond is voor lijf en geest. Dus ook hier betaalt de investering in deze natuureducatie zich uiteindelijk maatschappelijk gezien terug.
Wat ons betreft mag de kinderboerderij uitgebreid worden met meer educatieve natuurvoorzieningen, zoals een groeikas, een moestuin, een boomgaardje of een klein arboretum. Het gebied leent zich er uitstekend voor en kan zo ook oudere kinderen bekoren.
Groene buffers tussen industrie en woonwijken
Tussen Wijk aan Zee en de industrie moeten de groene buffers worden versterkt. Het tegendeel gebeurt op dit moment. Dus alle compensatiemaatregelen zouden zoveel mogelijk ter plekke moeten worden gerealiseerd. Er leven genoeg ideeën hierover bij de inwoners.
(Her)gebruik duurzame materialen bij aanleg en beheer
Giftige bestrijdingsmiddelen vernietigen het ecologisch evenwicht. Wil je dat evenwicht in orde houden, ook voor de toekomstige generatie, dan zijn dit soort middelen uit den boze. Laten we dat ook duidelijk in de Groenvisie opnemen, zodat er geen discussie meer nodig is over dit onderwerp. Discussie is wel nodig over de waarde van onkruid.
Gebruik zoveel mogelijk herbruikbare materialen, oude straatstenen en tegels kunnen worden gebruikt worden voor muurtjes in plantsoenen en parken. Hierin vinden veel insecten een schuilplaats.
Hetzelfde geldt voor boomstammen of ander oud hout. Takkenbossen zijn een bron van leven voor vogels en andere diertjes. Laat ze dus ergens in een hoekje liggen. Ruim het niet op en laat de versnipperaar ongebruikt staan. Van snoeihout kun je ook takkenrillen maken als afscheiding van plantsoen of tuin.
De rol van water
Water is bijna net zo belangrijk als groen in de stad. Het zorgt voor meer leven, water verkoelt en geeft rust. Als vijvers aflopende kanten hebben, kunnen kleine diertjes makkelijker in en uit het water. Zo ontstaat er een heel eigen biotoop die het groenleven in de stad goed en mooi aanvult.
Waterpartijen zijn tegenwoordig een belangrijk element in de ruimtelijke inrichting van de stad, ook omdat ze functioneren als een waterbuffer voor overtollig water of juist water dat hard nodig is bij droogte. Samenwerking tussen de waterschappen en de gemeente om de waterpartijen goed te beheren is belangrijk.
Dat geldt ook voor het regenwater dat nog veel in het riool terechtkomt, terwijl het ook naar de bodem kan worden geleid. In een warmere omgeving hebben we dat water hard nodig in de bodem o.a. om erosie te voorkomen.
Meer gemeentelijke inzet voor goede technische oplossingen en voorlichting voor het afkoppelen van regenpijpen is dringend nodig.